Bemaling van grondwater op duurzame wijze

Inhoud

Op een bouwwerf is een tijdelijke bemaling of afvoer van grondwater soms noodzakelijk om het grondwaterpeil te verlagen en om te kunnen bouwen. De gemeente Oostkamp heeft een kader uitgewerkt voor slim waterbeheer bij bouwwerken.

Elke bouw is anders (grootte, seizoen, locatie, ....), maar de grote principes voor het oppompen van grondwater bij de werken zijn altijd dezelfde. De aanvragen voor bemalingen bij bouwwerken worden dan ook dossier per dossier beoordeeld om de impact op de grondwatertafel zo beperkt mogelijk te houden. Op deze manier lopen we voor op de strengere regels vanuit de Vlaamse Overheid die er aankomen.

Bij de toelating voor het uitvoeren van een bronbemaling, worden voorwaarden opgelegd. Er wordt in eerste instantie ingezet op het verminderen van de opgepompte volumes grondwater. De aanvrager van een dossier met bemaling van grondwater moet een gedetailleerde bemalingsnota indienen waarin onder andere volgende zaken vermeld worden:

  • de reden voor de bemaling
  • het volume en de termijn van bemaling
  • de manier waarop het water gerecupereerd zal worden
  • het effect op het milieu in kaart gebracht worden.

De milieudienst zal deze aanvragen beoordelen en de voorwaarden voor de bemaling vastleggen. Bij bemaling spelen heel wat factoren mee, waardoor de bestemming van het bemalingswater dossier per dossier grondig bekeken moet worden in deze volgorde:

  1. Het opgepompt volume moet zo klein mogelijk gehouden worden
  2. Als de kwaliteit van het water het toelaat, moet gekeken worden voor infiltratie van het water
  3. Indien dit niet mogelijk is, kan het water opgevangen worden en na controle van de kwaliteit beschikbaar gesteld worden voor hergebruik.
  4. Als infiltratie of recuperatie ter plaatse niet kan, zal waar mogelijk en nodig het water geloosd worden in een nabijgelegen waterloop
  5. Pas wanneer alle voorgaande opties niet mogelijk blijken, kan het water geloosd worden in de riool

Een eerste stap is dat er moet gezorgd worden om bemaling te voorkomen en/of het opgepompt volume te minimaliseren door technische ingrepen zoals bijvoorbeeld het voorzien van een waterdichte bouwput.

Het opgepompte water moet vervolgens geretourneerd of geïnfiltreerd worden in de bodem. In principe moet dit in dezelfde waterlaag gebeuren van waaruit opgepompt werd en na analyse van de kwaliteit van het water. Dit kan gebeuren door te injecteren of door een infiltratieveld of infiltratiegracht aan te leggen. Hiervoor gelden wel enkele randvoorwaarden zoals bijvoorbeeld over voldoende ruimte beschikken. Voor een werf op het platteland is dat bijvoorbeeld makkelijker dan in het centrum.

Als infiltratie ter plaatse niet mogelijk is, zullen uitvoerders een opvang moeten voorzien voor hergebruik in de droge maanden, op voorwaarde dat de waterkwaliteit voldoende is voor hergebruik. In de praktijk is dit niet zo eenvoudig is als het op het eerste zicht lijkt. Er zijn dikwijls problemen met het bemalingswater dat opgepompt wordt, zoals een te hoog ijzergehalte of besmettingen met ziekteverwekkende bacteriën. Indien het ijzergehalte te hoog blijkt, zal naast een opvangcitern ook een ontijzering moeten voorzien worden. Vooral bij kleine werven weegt de kost van deze installatie sterk door de totale kost voor de bemaling.

Pas als er geen andere opties zijn, kan er grondwater geloosd worden, bij voorkeur in een waterloop. Als het echt niet anders kan gebeurt dit in de riool.

Bemaling bij wegenwerken

Ook bij (wegen)werken die impact hebben op de grondwatertafel heeft de gemeente al volop aandacht voor het belang van duurzaam (grond)waterbeheer. Bij de heraanleg van het Dorpsplein in Waardamme werd het grondwater naar de nieuwe regenputten afgevoerd om later door onze groendienst te kunnen gebruiken. Bij de werken in Moerbrugge werd het grondwater naar de Rivierbeek afgevoerd.